Hyperthermie door de jaren heen.

Hyperthermie, in de medische context, verwijst naar het opzettelijk verhogen van de lichaamstemperatuur als behandelmethode voor kanker en andere ziekten. Het gebruik van warmte om ziekten te behandelen, waaronder kanker, gaat terug tot de oudheid, maar de moderne- en. systematische toepassing van hyperthermie in de geneeskunde begon in 20e eeuw.

Oudheid: De basisideeën van hyperthermie kunnen worden terug gevonden tot de oude Grieken en Egyptenaren, die warmte gebruikten om bepaalde aandoeningen te behandelen. Hippocrates, de beroemde Griekse arts, geloofde bijvoorbeeld dat koorts een natuurlijke manier was om ziekten te bestrijden.
19e eeuw: De moderne medische interesse in hyperthermie ontstond in de 19e eeuw toen artsen merkten dat sommige kankerpatiënten een verbetering van hun symptomen vertoonden na het oplopen van infecties die koorts veroorzaakten. Dr.William Coley, vaak beschouwd als de “Vader van de Immunotherapie”, was een botchirurg in New York van 1890 tot 1936 en ontwikkelde een cocktail van bacteriën, genaamd “Coley’s Toxines”. Die tot op de dag van vandaag nog gebruikt worden.

Meer informatie over Dr. William Coley en Coley’s Toxines:

https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7232517

https://www.americanscientist.org/article/healing-heat-harnessing-infection-to-fight-cancer

20e eeuw: De systematische studie en toepassing van hyperthermie als een vorm van kankerbehandeling begon in de vroege 20e eeuw. In de jaren 1970 en 1980 werden verschillende klinische onderzoeken uitgevoerd om de effectiviteit van hyperthermie bij de behandeling van kanker te evalueren, vaak in combinatie met bestraling en chemotherapie. Dit tijdperk markeert de formele ontdekking en erkenning van hyperthermie als een potentiële therapeutische benadering in de oncologie.

In de moderne geneeskunde wordt hyperthermie vooral onderzocht en toegepast als een aanvullende therapie bij de behandeling van kanker.

Hyperthermie wordt voornamelijk gebruikt als een aanvullende behandeling bij verschillende vormen van kanker, en het blijkt vooral effectief te zijn wanneer het wordt gecombineerd met andere behandelingen zoals radiotherapie en chemotherapie. Hier zijn enkele vormen van kanker waarbij hyperthermie bijzonder effectief kan zijn:

1. Borstkanker

(Terugkerende) Borstkanker: Hyperthermie wordt vaak gebruikt bij (recidiverende) borstkanker In combinatie met radio-, chemo-, immuun-, hormoontherapie kan hyperthermie de effectiviteit van deze behandelingen verbeteren, door kankercellen gevoeliger te maken. Bij de behandeling van borstkanker worden vaak systemische therapieën (chemo-, immuun-, en of hormoontherapie) gecombineerd. Het toevoegen van een lokale behandeling zoals lokale hyperthermie blijkt een waardevolle toevoegen in de bestrijding van borstkanker.

2. Huidkanker (Melanoom)

Melanomen: Hyperthermie kan significant bijdragen bij de behandeling van huidtumoren zoals melanoom. Wanneer het wordt gecombineerd met radio-, immuun-, en of chemotherapie, kan het de doeltreffendheid van de systemische therapieën verbeteren door de doorbloeding te verhogen en zo het medicijn beter naar de tumor te transporteren.

3. Hoofd- en halskanker

Hoofd- en Halskanker: Hyperthermie wordt vaak ingezet naast radiotherapie voor de behandeling van gevorderde vormen van hoofd- en halskanker. Het verhoogt de gevoeligheid van kankercellen voor straling, wat kan leiden tot een betere tumorrespons en een betere lokale controle.

4. Blaaskanker

Blaaskanker: Bij sommige vormen van blaaskanker, vooral als de tumor nog in een vroege fase is, kan hyperthermie gecombineerd worden met chemotherapie (chemothermische therapie) om de effectiviteit van de behandeling te verbeteren. Het is ook onderzocht als een manier om de effectiviteit van intravesicale chemotherapie te verhogen.

5. Sarcomen

Weke delen tumoren: Hyperthermie wordt vaak gebruikt in combinatie met chemo-, radiotherapie voor de behandeling van weke delen sarcomen. Hyperthermie kan helpen bij resistente tumoren. Studies hebben aangetoond dat hyperthermie kan helpen bij het verkleinen van tumoren en het verbeteren van overlevingskansen bij patiënten met gevorderde of terugkerende sarcomen.

Meer informatie over Hyperthermie bij therapie-resistentie: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28100096/

6. Cervixkanker

Cervixkanker (baarmoederhalskanker): Hyperthermie wordt soms gebruikt in combinatie met chemo-, en radiotherapie voor de behandeling van gevorderde stadia van cervixkanker. Het kan helpen om de stralingsgevoeligheid van de tumor te verhogen, wat kan leiden tot betere behandelresultaten. Een van de veel voorkomende factoren van het ontstaan van cervix tumoren is het HPV-virus. Hyperthermie blijkt zeer werkzaam in de bestrijding van tumoren ontstaan door het HPV-virus. Linkje erbij zoeken.

7. Glioblastoma

Hyperthermie kan de temperatuur van tumorweefsel verhogen tot 40-45°C, wat verschillende effecten heeft op glioblastomacellen:

Verhoogde Gevoeligheid voor Straling: Door de tumor op te warmen, kan hyperthermie de effectiviteit van radiotherapie verbeteren. Kankercellen kunnen gevoeliger worden voor straling, wat kan leiden tot een hogere mate van celdoding.

Verbeterde Effectiviteit van Chemotherapie: Hyperthermie kan de doorbloeding van het tumorweefsel verbeteren, waardoor chemo therapeutische middelen beter kunnen doordringen in de tumor. Dit kan vooral nuttig zijn voor glioblastoma, dat vaak moeilijk te behandelen is vanwege de bloed-hersenbarrière die de toegang tot de tumor belemmert.

Directe Tumorbestrijding: Opwarming kan direct schadelijk zijn voor kankercellen door de denaturatie van eiwitten en verstoring van de celstructuur.

Hyperthermie voorkomt dat het door chemotherapie of bestraling beschadigd DNA van kankercellen zich kan herstellen (Homologe recombinatie) . Hierdoor maakt hyperthermie deze behandelingen effectiever.

Hyperthermie verhoogt de concentratie van bepaalde eiwitten (HSP – ‘Heat Shock Proteins’). Deze eiwitten prikkelen het immuunsysteem om effectiever kankercellen aan te vallen. Bovendien maken ze de kankercellen ook meer gevoelig voor de natuurlijke afweer van het lichaam.

8. Alvleesklierkanker

Hyperthermie gecombineerd met systemische behandelingen zoals radio-, immuun-, en/of chemotherapie toont veelbelovende resultaten bij de behandeling van verschillende stadia alvleesklierkanker. Het verhoogt de bloedstroom naar de tumor, verbetert de zuurstofvoorziening en maakt kankercellen gevoeliger voor de systemische behandeling.

9. Rectumkanker

Hyperthermie, waarbij de tumoren worden verhit, lijkt een veelbelovende aanvulling op radio-, immuno-, en/of chemotherapie voor de behandeling van (gevorderde) rectale kanker. Door deze combinatie kunnen de effecten van radio-, immune en/of chemotherapie versterkt worden, wat leidt tot betere behandelingsresultaten en een verbeterde kwaliteit van leven. Patiënten ervaren vaak minder bijwerkingen en hebben hogere overlevingskansen op de lange termijn. Hyperthermie biedt een nieuwe mogelijkheid in de strijd tegen rectale kanker, vooral wanneer andere behandelingen minder effectief zijn. Het is een veilige en effectieve methode die hoop biedt voor patiënten in verschillende stadia van de ziekte

Mechanisme van Hyperthermie in Kankerbehandeling

Hyperthermie werkt door de lichaamstemperatuur van tumorweefsel lokaal te verhogen tot ongeveer 40-45°C (104-113°F). Deze verhoging van de temperatuur kan kankercellen direct beschadigen of doden, vooral als de cellen al verzwakt zijn door radiotherapie of chemotherapie. Daarnaast verhoogt hyperthermie de doorbloeding van tumorweefsel, wat de effectiviteit van deze therapieën kan vergroten door de opname van chemotherapie te verbeteren en de zuurstoftoevoer te verhogen, wat essentieel is voor de effectiviteit van chemo- en radiotherapie.