Hyperthermie bij Hoofd-Hals kanker
Hyperthermie is een behandelingsmethode waarbij de lichaamstemperatuur lokaal of algeheel wordt verhoogd om kanker te bestrijden. Hyperthermie kan specifiek kankercellen beschadigen of doden zonder de omliggende gezonde weefsels te beschadigen. Dit komt doordat kankercellen vaak minder goed in staat zijn om met warmte om te gaan in vergelijking met gezonde cellen.
Bij HPV-gerelateerde kankers, zoals sommige vormen van hoofd-halskanker, kan hyperthermie een belangrijke rol spelen in het verbeteren van de behandelresultaten.
De verhoogde temperatuur kan de presentatie van virale antigenen door de kankercellen verbeteren, wat het immuunsysteem helpt om deze cellen beter te herkennen en aan te vallen. Dit is vooral belangrijk omdat HPV-positieve tumoren virale antigenen tot expressie brengen die als doelwit kunnen dienen voor een immuunreactie. Door de immuunrespons te stimuleren, kan hyperthermie bijdragen aan de effectiviteit van immuuntherapieën en andere behandelingen die gericht zijn op het mobiliseren van het immuunsysteem tegen de kanker.
Bij hoofd-halskanker gaat het om kanker in het hoofd-halsgebied, oftewel de bovenste adem- en voedselweg boven het niveau van de sleutelbeenderen. De verschillende kankers die samen de groep hoofd-halskanker vormen, zijn zeldzaam. Ongeveer 3% van de gevallen van kanker bevindt zich in het hoofd-halsgebied. Lees er hier meer over op onze website
De groep hoofd-halskanker bestaat uit tumoren die op verschillende plaatsen kunnen ontstaan, bijvoorbeeld op de lip (lippenrood), in de mondholte, speekselklieren, nasofarynx, hypofarynx, orofarynx, larynx, neusholte en neus(bij)holten inclusief het middenoor. Meestal ontstaat de kanker in de cellen van het slijmvlies (plaveiselcellen).
De toename bij de mondholte is niet duidelijk te verklaren, aldus de onderzoekers. De toename bij de orofarynx (keel) is waarschijnlijk te wijten aan het toenemende aandeel HPV-geassocieerde tumoren.
In de afgelopen twee decennia is het percentage keelkanker in Nederland dat wordt toegeschreven aan het humaan papillomavirus (HPV) drastisch toegenomen, van slechts 5% tot maar liefst 30%. Het risico op het ontwikkelen van deze vorm van keelkanker, die voornamelijk bij mannen voorkomt, wordt verhoogd door factoren zoals frequente wisselende seksuele contacten en orale seks. De afgelopen jaren is duidelijk geworden dat naast roken en alcohol ook het humaan papillomavirus (HPV) een risicofactor is voor het krijgen van hoofd-halskanker, en in het bijzonder keelkanker.
Een HPV-infectie is een seksueel overdraagbare aandoening (SOA). HPV loop je op door seksueel contact, veilig of onveilig. Het kan ook worden overgedragen via handen en vingers. Zelfs als je slechts één seksuele partner hebt in je hele leven, kun je het van die partner krijgen. Recente Amerikaanse studies laten zien dat HPV-gerelateerde keelkanker vaker lijkt voor te komen dan HPV-gerelateerde baarmoederhalskanker.
Ondanks de alarmerende toename van HPV-gerelateerde keelkanker, lijken de overlevingskansen van patiënten die hiermee gediagnosticeerd zijn beter te zijn dan die van patiënten met keelkanker veroorzaakt door andere factoren. Dit suggereert een opvallende respons op behandelingen zoals chemotherapie en bestraling bij HPV-positieve tumoren.
De bereidheid om te vaccineren tegen HPV is zowel onder jongeren als onder ouders niet toegenomen. De kennis over de bescherming die HPV-vaccinatie biedt tegen zes soorten kanker en de besmettelijkheid van HPV lijken niet de belangrijkste factoren te zijn die de vaccinatiebereidheid beïnvloeden, zowel bij jongeren als bij ouders.
Het Erasmus MC in Rotterdam heeft zelfs een hyperthermie kraag ontwikkeld, die zich speciaal kan richten op het hoofd- en halsgebied. Dit om de overlevingskansen van patiënten te vergroten en de behandelwijzen minder belastend te maken.
